Odgovornost privrednih društava

Abstract

Pitanje odgovornosti je staro koliko su stare i same korporacije. Ono je imanentno korporacijama, a sa ekonomskim i društvenim razvojem ovo se pitanje postepeno usložnjavalo. Pravni okvir vezan za oblike korporativne odgovornosti uveliko se promijenio. Od početnih oblika odgovornosti koja se svodila na građanskopravnu i krivičnopravnu odgovornost, vremenom ovo se pitanje usložnjavalo i došlo je do raslojavanja. Pojavili su se različiti novi oblici odgovornosti. Novi oblici odgovornosti se vezuju za pravne discipline: Pravo konkurencije, Stečajno pravo, Porezno pravo, Korporativno upravljanje i druge. Međutim, osnov za sve njih je pravna disciplina koja se zove Poslovno pravo. Ova pravna disciplina nam daje osnove svih oblika ponašanja, ona je temeljna i iz nje izviru svi drugi oblici korporativne odgovornosti. Pravila korporativnog upravljanja su često bila izvor različitih kontroverzi, polemika, reformi, donošenja novih pravila, njihovog unaprjeđenja i drugog. I onda kada se mislilo da se taj korporativni okvir zaokružio, pojavljivale su se nove korporativne afere, skandali, pronevjere, kompanijske propasti. Istorija korporacija koja je stara više od pet stotina godina, prepuna je ovakvih primjera. Vremenom su se razvili i različiti korporativni modeli. Sudska praksa se korporativnim problemima bavi duži niz godina, posebno u anglosaksonskom pravnom krugu. Vidljive su i razlike dva osnovna pravna kruga (evropskokontinentalni i anglosaksonski), postoje i pravila iz tradicionalnog pravnog kruga, posebno u finansijskom sektoru. Veliku ulogu igra i komunitarno pravo sa svojim izvorima prava, posebno direktivama.